Ürünün Tanımı ve Ayırt Edici Özellikleri: 

Nizip Mızar Havucu, Gaziantep ili Nizip ilçesinin Uluyatır (Mızar) Mahallesinde yetiştirilen ve Apiaceae familyasının Daucus carota L. var. sativus türü havuçtur. Üretiminde kullanılan tohumlar, bir önceki hasat döneminden elde edilen havuçlarından bir kısmının üretim alanında bırakılması suretiyle elde edilir. 

Nizip Mızar Havucunun adında geçen Mızar, Uluyatır Mahallesinin eski adı olup ürünün yetiştiriciliği uzun yıllardan bu yana ilgili coğrafi sınırda yapılır. 

Coğrafi sınır pH 7,5 (hafif alkali), killi - tınlı, fosfor ve potasyum oranı yüksek toprak yapısına sahiptir ve bu durum yüksek asitliğe karşı hassas bir sebze olan Nizip Mızar Havucunun yumru gelişimini olumlu etkiler. 

Nizip Mızar Havucu iri yapıdadır. Şeker oranının yüksek olmasından dolayı tatlı ve sarı renktedir. Alt kısmı ince ve sivri, üst kısmı ise kalın olup konik şekilde görünüme sahiptir. Yetişme döneminde taze olarak tüketilen Nizip Mızar Havucu, coğrafi sınırda közlenmiş, haşlanmış veya turşusu yapılarak da tüketilir. 

Nizip Mızar Havucunun morfolojik, agronomik ve tane kalite özellikleri aşağıdaki tablolarda yer almaktadır.   

Tablo 1. Nizip Mızar Havucunun morfolojik, agronomik ve fizikokimyasal özellikleri 

Üretim Metodu: 

Tohum Üretimi: 

Hasat dönemi Nizip Mızar Havuçlarından bir kısmı bir sonraki üretim dönemi için gerekli olan tohumun üretilmesi amacıyla yetiştirilme alanında bırakılır. Nizip Mızar Havucu üzerinde şemsiye şeklinde oluşan çiçeklerin içinde olgunlaşan tohumlar bir sonraki yıl kullanılmak üzere üreticiler tarafından toplanır. Tohum üretim işlemine haziran ayı sonu ile temmuz ayı ortalarına kadar devam edilir. Haziran ayında başlayan çiçeklenme dönemi sonrasında bitki kökünden çekilerek tarlada kuruması beklenir ve kuruyan tohumlar yaprak ve sap kısmından ayrıştırılır. Ayrılan tohumlar bir sonraki ekim döneminde kullanılmak üzere hava geçirmez kaplara koyulup 15 - 20 °C sıcaklık ve % 5 - 10 neme sahip ortamda muhafaza edilir. 

Tarla Hazırlığı: 

Ekimin yapılacağı alana ekim zamanından 2 - 3 ay öncesinde yaklaşık 2 ton / dekar olacak şekilde yanmış çiftlik gübresi verilir. Tohum ekiminden 20 - 25 gün önce tarlada bulunan yabancı otlar, yabancı ot mücadelesi yapılarak temizlenir. Ardından ekilecek alan sulanıp taban gübresi (50 kg, amonyum nitrat, amonyum sülfat veya üre) verilir. Ekilecek alan sıra (timütler) şeklinde hazırlanır.  Nizip Mızar Havucu tohumlarının geç çimlenmesi nedeniyle yabancı otlar hızla gelişerek bitkinin gelişmesini yavaşlatır ve üzerini örter. Bu nedenle seyreltme ve çapalama işlemleri de zorlaşacağından, çapalamaya önem verilmekte, düzenli olarak yabani ot kontrolü yapılır. 

Tohum Ekimi: 

Temmuz ayının 15’inde başlayarak Ağustos ayının 15’ine kadar yapılabilmektedir. Timütlerin arasına bir kazma boyu aralıklarla (yaklaşık 25 - 30 cm) çizikler oluşturulur. Bu çiziklere Nizip Mızar Havucunun tohumları elle hafifçe serpilir ve daha sonra bir çalı veya ağaç dalı ile bu tohumların üzeri kapatılır ve can suyu verilerek havuçların çimlenmesi beklenir. 10 °C üzerindeki sıcaklıklar da tohumun çimlenmesi gerçekleşir. Çimlenmeden sonra bitkiler arasında 25 - 30 cm mesafe, sıra üzeri ise 8 - 12 cm olacak şekilde seyreltme işlemi yapılır. Bu aşamadan sonra bitkiler düzenli olarak sulanır. 

Sulama: 

Ekim alanında düzenli olarak salma sulama yapılır. Düzenli sulama Nizip Mızar Havucunun primer (birincil) ve sekonder (ikincil) kök gelişiminde çok önemli olup, primer dönemdeki susuzluk ürün boyunun kısa kalmasına, sekonder dönemdeki susuzluk ise ürünün yeterli ölçüde kalınlaşmamasına neden olmaktadır. Ekim sonrası iki hafta boyunca 5 günde bir sulama yapılır ve sonrasında havucun daha derine kök salarak iyi bir gelişim sağlaması amacıyla 40 gün boyunca su verilmez. Eylül sonu ve hasat dönemine kadar 10 günde bir sulamaya devam edilir. 

Hasat: 

Hasat coğrafi sınırda elle yapılır. Hasada yaklaşık aralık ayının ortalarında başlanır ve mart ayının sonuna kadar devam eder. Hasat, havucun Tablo 1’de verilen olgunluk dönemi özelliklerini kazanmaya başladığı tarihte başlar ve birkaç hafta sürer. Havuçlar söküldükten sonra uzun süre kapalı kapların içerisinde kalırsa havuçta acılaşma problemi oluşur. Bu nedenle havuçların uzun süreli muhafaza durumu söz konusu olduğunda havucun ilk aşamada saplarının temizlenmesi ve sonrasında dere kenarında su ile yıkanarak dere kumu içerisinde (nemli, serin ortam 10 - 12 °C) muhafaza edilmesi gereklidir. Dere kumu içerisinde ürün pazara sunuluncaya kadar yaklaşık 1 hafta muhafaza edilir. Havuç 0 - 4 °C sıcaklıkta ve % 94 - 96 bağıl nemde 5 - 6 ay depolanır. Nizip Mızar Havucu piyasaya, 20 kg’lık kasa veya plastik ambalajlarda sunulur. 

Coğrafi Sınır İçerisinde Gerçekleşmesi Gereken Üretim, İşleme ve Diğer İşlemler: 

Nizip Mızar Havucunun coğrafi sınırda geçmişi eskiye dayanır. Uluyatır ilçesinin ekonomisinde önemli bir yere sahiptir. Bu sebeplerle coğrafi sınır ile ün bağı bulunan Nizip Mızar Havucunun tüm üretim aşamaları, belirtilen coğrafi sınırda gerçekleşir.